Neem een duik in de tentoonstelling De Haven

Rotterdam is van origine echt een vissershaven. Men viste op kabeljauw en andere vissoorten die de markt levend moesten bereiken.

Vissloepen hadden voor deze ‘versvaart’ een bun, een watergevuld compartiment in het schip, dat via vele kleine openingen rechtstreeks in verbinding stond met het buitenwater, zodat de vangst nog langer in leven kon blijven. Om het water te verversen werden er in de scheepshuid honderden gaten geboord.

In de beginjaren werd dit soort sloepen meestal met één mast uitgevoerd, later werden de sloepen groter en kwamen de tweemast sloepen in de vaart. De meeste werden gebouwd in Middelharnis , maar ook in Vlaardingen en Pernis werden deze sloepen te water gelaten.

Een kijkje in de keuken bij dit model van de m.s. ‘Nedlloyd Clarence’ laat zien hoeveel containers er eigenlijk benedendeks van een schip staan. Zoals je ziet, is meer dan de helft van alle containers helemaal niet zichtbaar vanaf de kade.

Dit containerschip werd gebouwd bij Hyundai heavy Industries co. en is opgeleverd aan de Nedlloyd Lijnen te Rotterdam. Het 210 meter lange en 32 meter brede schip heeft met een enkele 6 cilinder dieselmotor van 23800 pk een snelheid van 19 knopen. Het schip kan 2003 TEU vervoeren, oftewel 2003 20-foot lange containers.

Je kijkt naar innovatie en revolutie. Door deze graanelevator waren er geen zakkendragers meer nodig en werd lossen van agribulk zoals graan geautomatiseerd door deze stoommachine.

Tot eind 19e eeuw werd het graan met de hand gelost. Het kostte 120 man zeven dagen om een graanschip van 6000 ton te lossen. De nieuwe innovatie zorgt ervoor dat er met slechts veertien man in twee dagen schepen worden gelost. Allemaal aan de hand van twee elevatoren. Bootwerkers, zakkendragers en graanwerkers zijn bang om hun werk te verliezen, maar door de veel grotere overslagcapaciteit dankzij de elevatoren komt er juist meer werk.

Tot het einde van de 19e eeuw worden schepen met de hand gelost. Een enorme tijdrovende en kostbare klus. Het kost 120 man zeven dagen om een graanschip te legen. Dat is de reden voor de graanelevator.

Maar er zijn meer van zulke specialisten, zoals de kolenbunkermachine. Deze drijvende machine kon zeevrachtschepen eenvoudig met stoomkracht van bunkerkolen (steenkool voor stoomschepen voor het stoken van de ketels) voorzien.

Pieter Caland is een van de grondleggers van het moderne Rotterdam. Door de aanleg van ‘zijn’ Nieuwe Waterweg werd het voor schepen een stuk makkelijker en sneller om Rotterdam te bereiken. Zo hoefde men niet meer om te varen, konden schepen met meer diepgang Rotterdam bereiken en konden de stad en de haven groeien tot wat ze nu zijn.

Deze kaart, ‘Navigation entre Rotterdam et la mer’, is een geschenk van Pieter Caland aan het Koninklijk Instituut van Ingenieurs. De kaart is tentoongesteld geweest op de internationale expositie ‘Exposition Internationale des industries maritimes et fluviales’ in Parijs, 1875 en is nu te zien in de tentoonstelling De Haven in het museum.