Project 'Verborgen kaart': versmelten van de wetenschappen
Het Maritiem Museum Rotterdam heeft onlangs een intrigerende ontdekking gedaan. In een atlas genaamd "De nieuwe groote lichtende zee-fakkel", samengesteld door Johannes van Keulen in 1753 lijkt een geheim te schuilen. Wat deze atlas zo bijzonder maakt, is niet alleen zijn arseengroene kleur, maar ook het vermoeden dat hij een verborgen kaart bevat, verborgen in de kaft. Of het zo is zal binnenkort duidelijk worden.
Uit losgelaten hoekjes van de kaft is af te leiden dat er op de achterkant van de kaft een kaart moet zitten. Het sterke vermoeden is dat het een kaart van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) betreft, gezien de karakteristieke lijnen die te zien zijn. Om dit mysterie te ontrafelen, heeft het museum besloten om het boek te onderwerpen aan een X-Ray fluorescence scan.
De inkt die in de 17e eeuw werd gebruikt, bestond voornamelijk uit ijzer (Fe) en zwavel (Sb), twee elementen die goed kunnen worden gedetecteerd met behulp van deze scanmethode. Het verwachte resultaat van de scan is een negatief beeld waarbij de inkt als witte stipjes wordt weergegeven, waardoor de lijnen en details van de verborgen kaart zichtbaar zouden moeten worden.
Mogelijke uitdaging
Echter, het arseengroene pigment van de kaft kan een complicerende factor vormen vanwege mogelijk aanwezig ijzer. Om deze uitdaging aan te gaan, zal de atlas worden vervoerd naar de TU Delft, waar onder leiding van professor Matthias Anfeld de X-Ray fluorescence scan zal worden uitgevoerd.
Deze opwindende ontwikkeling is het resultaat van het scherpe oog van Fleur Steeman, een stagiaire bij het Maritiem Museum Rotterdam. Haar observatie van kristalvorming op de inkt, wat wijst op de aanwezigheid van ijzer en zwavel, heeft geleid tot deze boeiende ontdekking. In samenwerking met conservator Sjoerd de Meer is het project vormgegeven, en naar verwachting zullen de resultaten van de scan op 30 april meer inzicht geven in de mysterieuze inhoud van deze fascinerende atlas.
De zoektocht naar de verborgen kaart zet twee vooraanstaande experts in Sjoerd de Meer en Dr. Matthias Anfeld in één team.
