Nederlands-Indië – het huidige Indonesië – is tot 1949 een kolonie van Nederland. Welke rol speelt deze relatie in de bouw van grote zeeschepen in Nederland?

De toenmalige kolonie Nederlands-Indië was van groot belang voor de Nederlandse scheepsbouw. Dan heb ik het hier over de bouw van grote zeeschepen. Die komt langzaam op met de opkomst van de stoomvaart in het midden van de 19de eeuw. Stoomschepen zorgden voor de mogelijkheid van een regelmatige en betrouwbare verbinding tussen Nederland en de koloniën in Nederlands-Indië. Twee Nederlandse scheepvaartbedrijven, ook wel rederijen genoemd, zagen hier interessante mogelijkheden voor de handel. Dit waren de Stoomvaart Maatschappij ‘Nederland’ en de Rotterdamsche Lloyd. Ook de Nederlandse overheid had serieuze interesse en wel voor het vervoer van overheidsambtenaren, militairen, post en vracht. In een contract met de twee reders maakte de overheid in 1887 onder andere afspraken over prijzen, afvaarten en de duur van de reis. Ook werd bepaald dat alle schepen gebouwd moesten worden in Nederland. Dit bleek voor de grote Nederlandse werven een belangrijke kans om het vertrouwen te winnen van de Nederlandse rederijen die tot dan toe voornamelijk hun schepen bestelden in het buitenland. Tot aan de Tweede Wereldoorlog zouden zij de belangrijkste klanten blijven voor de grote scheepsbouwers.